Een buddy voor kinderen met autisme.

Kinderen met autisme hebben vaak moeite met nieuwe situaties. Ze kunnen de essentie van situaties vaak niet begrijpen en hebben veelal de behoefte om te vluchten voor de stress binnen de sociale wereld. Doordat ze in een situatie komen die ze niet kunnen overzien, die anders is dan gebruikelijk, kunnen ze over-geprikkeld raken: ze raken dan in paniek en worden driftig, trekken zich terug of vertonen ander afwijkend gedrag.

Om kinderen met autisme die geblokkeerd raken te helpen werkt het vaak heel positief wanneer ze een buddy naast zich hebben. Hierdoor kunnen ze nieuwe situaties beter aan en wordt hun wereld vaak groter.
De buddy kan een leeftijdsgenootje zijn, die ze goed kennen, die naar dezelfde school gaat. Wanneer ze dan bijvoorbeeld naar de peuterspeelzaal gaan, de basisschool of zelfs de middelbare school, dan hoeven ze niet zelf de weg te bedenken die ze gaan moeten, maar lopen ze met de buddy mee. Op die manier hebben ze een zekere factor naast zich, waardoor de situatie minder angstig over komt.

Behalve een leeftijdsgenoot kan ook een hond de functie van buddy op zich nemen: een buddy die er altijd is! De KNGF Geleidehonden leidt speciaal voor kinderen met autisme van 3 tot en met 7 jaar autismegeleidehonden op. Door de hond in te zetten, wordt de mobiliteit van het kind en het gezin vaak enorm vergroot. Doordat honden een makkelijke, eenduidige manier van communiceren hebben, is het voor een kind met autisme eenvoudig om ze te begrijpen. Hierdoor voelt het kind zich veilig bij de hond.
Kinderen die een hond als buddy hebben, zullen veel aandacht besteden aan hun vriendje, waardoor ze minder kans krijgen zich op 'spannende' omgevingsfactoren te richten. Wel helpt de hond het kind om meer naar buiten te gaan, actiever te worden.
Natuurlijk zijn er ook negatieve punten aan te geven: de hond heeft normaal gesproken bijvoorbeeld een veel korter leven dan het kind met autisme. Wanneer de buddy-hond wegvalt dan zal het kind moeten wennen aan een nieuwe buddy. Verder kan het zo zijn dat niet elk kind goed reageert op de hond, waardoor voor dat kind de hond als buddy afvalt.
Maar dit zijn mijns inziens uitzonderingen. Het effect van dieren op kinderen is over het algemeen erg positief. Hierop kom ik in de toekomst nog terug!

Karin

Schoolreisje met autisme.

Het was een keer in juni, in de tijd van de schoolreisjes, dat er een juffrouw bij me kwam met Joep, een leerling met autisme van groep 1. 
Joep was op dat moment totaal overstuur en men wist niet meer wat ze met hem aan moesten. Ondertussen was zijn klas met de bus vertrokken op schoolreisje en Joep bleef achter.
De juffrouw legde me uit dat de betreffende leerklachten van tevoren alles in het werk hadden gesteld om Joep op de juiste manier voor te bereiden op het schoolreisje en ze begrepen niet hoe het kon dat hij ondanks dat toch gefrustreerd raakte.
Later kreeg ik het hele verhaal te horen, waarbij men vertelde dat ze voor het schoolreisje aan Joep hadden verteld wat er ging gebeuren. Blijkbaar is de informatie niet helemaal 'eigen' geworden bij Joep. Hij had duidelijk een ander beeld bij het gebeuren.
Hoe kun je dit voorkomen?

1. Door het verhaal van voor naar achter te visualiseren d.m.v. foto's - Joep raakte in paniek toen hij de grote bus zag waarmee ze zouden vertrekken, blijkbaar was het hem van tevoren niet duidelijk dat ze in zo'n grote bus zouden gaan.
2. Door vooral na te gaan of datgene dat er aan hem verteld wordt ook op de juiste manier is aangekomen bij hem. Welk beeld heeft hij zelf bij datgene dat hem verteld wordt? Vaak hebben kinderen met autisme een heel eigen beeld van wat ze te horen krijgen. Vraag vooral wat het kind denkt dat er gaat gebeuren en hoe het gaat plaatsvinden!

Joep is die ochtend bij mij gebleven in een prikkelarme rustige omgeving. Hij hield veel van auto's en heeft in alle rust genoten van het bekijken van een prachtig boek vol auto's en tractoren. Zo had hij toch zijn 'schoolreisje'. 

Passend onderwijs: voordelen voor kinderen met autisme.

Je kunt er voor kiezen kinderen met autisme af te zonderen van de complexe wereld om hen heen, door ze in een omgeving te plaatsen die aangepast is aan hun (on-) mogelijkheden. Een omgeving waarin ze zo min mogelijk geprikkeld (‘overvraagd’)  worden en ze dus ook niet gefrustreerd zullen raken. Naar mijn idee is het beter, uitzonderingen daargelaten, wanneer de kinderen niet afgezonderd worden in een totale aangepaste omgeving, maar dat ze gestimuleerd worden grenzen op te zoeken. Hierdoor leren ze zoveel mogelijk om midden in de maatschappij te functioneren.

Om dit te bereiken dienen ze in aanraking te komen met diverse situaties om zo veel ervaring op te doen voor de toekomst.

 Kinderen met autisme willen alles hetzelfde houden omdat ze de veranderingen in hun leefwereld niet aankunnen. Voor het kind is het echter belangrijk te ondervinden welke mogelijkheden ze hebben om zich verder te ontwikkelen, waardoor ze voldoening zullen ervaren in datgene dat ze geleerd hebben. Kinderen met autisme help je naar mijn idee dan ook door vriendelijk, duidelijk, systematisch en consequent kansen aan te bieden, waarbij langzamerhand andere manieren van gedrag worden aangeboden.

In de praktijk betekent dit onder meer dat deze kinderen er langer over doen om sociale situaties te begrijpen. Ze leren om te gaan met deze situaties door ermee in aanraking te komen, waarbij veel gevisualiseerd, zichtbaar gemaakt wordt. Door dit te doen en er over te praten kun je hun manier van denken actief stimuleren. Hierdoor leren ze een positieve invloed uit te oefenen op de situatie.

 Hulpmiddel hierbij kan zijn het zogenaamde ABC-schema (Antecedent, Behavior, Consequense, ofwel gebeurtenis, gedrag, gevolg).

( zie ook: www.onderwijsautisme.nl)

Met name voor kinderen met autisme is het logisch om het ABC-schema in te zetten, aangezien deze kinderen bij het beschrijven van wat ze ervaren/zien niet uitgaan van hun gevoel of dat van een ander, maar juist vanuit beredenering (cognitief). Zo hebben ze moeite gezichtsuitdrukkingen te interpreteren, maar kunnen ze door deze te zien en te beschrijven wel leren, wat een bepaalde gezichtsuitdrukking zegt over het gevoel van die persoon. 

Dat de begeleiding van kinderen met autisme binnen het reguliere basisonderwijs veel vraagt van de leerkracht is duidelijk. Toch wil dit niet zeggen dat er veel hoeft te veranderen, bijvoorbeeld met betrekking tot het lesprogramma, of dat het kind met autisme continu individueel les zou moeten krijgen.

 Ook kinderen met autisme willen vaak niet anders zijn dan andere kinderen! 

Welkom!

Welkom op mijn blog over onderwijsautisme.

Naast de website: www.onderwijsautisme.nl zal ik hier in de toekomst algemene en actuele info plaatsen met betrekking tot onderwerpen die raakvlakken hebben met de samenhang onderwijs en autisme.

Tot gauw!
Karin